کشور بلغارستان در جنوب شرق اروپا واقع شده است. جمعیت این کشور بیش از 7 میلیون نفر و پایتخت این کشور شهر صوفیا می باشد. این کشور در شمال با کشور جمهوری رومانی، در غرب با کشورهای صربستان و جمهوری یوگوسلاو مقدونیه، در جنوب با کشورهای یونان و ترکیه همجوار است و دریای سیاه نیز در شرق این کشور قرار دارد.
جمهوری اسلامی ایران نیز در منطقه غرب آسیا(خاورمیانه) واقع شده است. جمعیت این کشور بیش از 80 میلیون نفر و پایتخت این کشور شهر تهران می باشد. ایران از شمال با جمهوری آذربایجان، ارمنستان و ترکمنستان، از شرق با افغانستان و پاکستان و از غرب با ترکیه و عراق همسایه است. دریای مازندران در شمال و خلیج فارس و دریای عمان در جنوب این کشور واقع شده است.
تاریخ روابط دوجانبه ایران و بلغارستان نشان می دهد که این دو کشور بیش از 120 سال سابقه روابط دوستانه و درک مشترک داشتهاند. ایران اولین کشور آسیایی بود که استقلال کشور بلغارستان را به رسمیت شناخت و بلغارستان نیز از کشورهای پیشگام اروپایی در شناسایی جمهوری اسلامی ایران پس از وقوع انقلاب اسلامی بود.
ظرفیتهای همکاری دو کشور از ابعاد مختلفی برخوردار است. در بعد اقتصادی وجود ظرفیت های خوب همکاری در حوزه نفت، گاز و پتروشیمی، مبادله ماشینهای صنعتی و کشاورزی، همکاریهای گمرکی و گسترش استفاده از ظرفیتهای گردشگری گوشهای از فرصت های طرفین در رسیدن به اهداف مشترک میباشد. در بعد زیرساختی و ارتباطاتی نیز، فعال شدن کریدور ترانزیتی خلیج فارس- دریای سیاه و استقبال از طرح جاده ابریشم میتواند بلغارستان را به دروازه ورود ایران به اروپا و ایران را تبدیل به پل ارتباطی بلغارستان به شرق آسیا سازد.
در بُعد فرهنگی، شباهت آداب و رسوم مردم بلغارستان با سنتهای فرهنگی مردم ایران از مهمترین ظرفیت های موجود برای گسترش پیوند میان مردم دو کشور میباشد که به برخی از آنها اشاره می کنیم.
Rose festival جشنواره سالانه گل رز و تهیه انواع محصولات از عصارههای این گل، از جمله برنامههای باشکوه کشور بلغارستان میباشد. مشابه چنین برنامهای را میتوان در جشنوارههای سالانه گلاب گیری در شهر کاشان ایران مشاهده کرد.
Kukeri یکی از مشهورترین سنتهای فرهنگی مردم بلغارستان است که در فصل بهار و برای از بین بردن ارواح شیطانی، سلامتی مردم و برداشت خوب محصولات برگزار میشود. مشابه چنین نمادی را میتوان در «صورت حاجی فیروز» در فرهنگ باستانی ایران مشاهده کرد. صورت سیاه حاجی فیروز نوید دهنده فصل بهار و رویش و زایش طبیعت میباشد.
Survakane جشن سال نو از دیگر سنتهای مشترک مردم ایران و بلغارستان میباشد. در این ایام مردم بلغارستان نظیر مردم ایران در ایام نوروز، به دیدار دوستان و آشنایان، تهیه غذاها و شیرینیهای مخصوص، سفر و دیدن مناظر طبیعی میپردازند. کودکان بلغاری نظیر کودکان ایرانی در این ایام از پدران و مادران خود پول، گردو، میوههای خشک شده و انواع هدایا را دریافت می کنند.
وجود بیش از 500 لغت مشترک بلغاری و فارسی و وجود رشتههای ایرانشناسی و کرسی زبان فارسی در دانشگاههای بلغارستان و ترجمه بسیاری از آثار نویسندگان و شعرای ایرانی و بلغاری از دیگر نشانههای پیوند عمیق زبان و ادبیات دو کشور می باشد.
وجود چنین شباهتهای فرهنگی نه تنها موجب تقویت بنیان همکاریهای مشترک میشود، بلکه میتواند در بسترهایی مانند نمایشگاههای بینالمللی کتاب، تبادل دانشجو، آموزش زبان فارسی و بلغاری و برگزاری سمینارهای علمی ظرفیتهای جدیدی را ایجاد نماید.
در بعد سیاسی نیز سابقه دیرینه دو کشور نشان میدهد هيچ گاه تنش خاصي میان ایران و بلغارستان وجود نداشته و مناسبات دو کشور همواره مسالمتآمیز و دوستانه بوده است. از این رو شروع ریاست دورهای بلغارستان در اتحادیه اروپا از ژانویه سال 2018 از یک سو و توافق هستهای ایران (برجام) و تلاش برای گسترش همکاری با کشورهای اروپایی از سوی دیگر، می تواند نقطه عطف روابط اقتصادی، فرهنگی و سیاسی دو کشور ایران و بلغارستان را فراهم سازد. امید است که همکاری های مشترک دو کشور موجب افزایش صلح، دوستی و بهبود زندگی مردم در قاره کهن و قاره سبز شود.